Η Ερημιά έκανε πρεμιέρα στο Μπροντγουέι στο Guild Theatre στις 2 Οκτωβρίου του 1933. Το έργο διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα θεατρικά του Ο’ Νηλ ως προς το ότι έχει καλό τέλος για τον κεντρικό ήρωα και ως προς το ότι παρουσιάζει μια ευτυχισμένη οικογένεια της Αμερικής στο γύρισμα του αιώνα. Πρόκειται για το μοναδικό γνωστό έργο του Ο’ Νηλ με κωμικά και ρομαντικά στοιχεία.
Η οικογένεια Μίλλερ...
Η Ερημιά έκανε πρεμιέρα στο Μπροντγουέι στο Guild Theatre στις 2 Οκτωβρίου του 1933. Το έργο διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα θεατρικά του Ο’ Νηλ ως προς το ότι έχει καλό τέλος για τον κεντρικό ήρωα και ως προς το ότι παρουσιάζει μια ευτυχισμένη οικογένεια της Αμερικής στο γύρισμα του αιώνα. Πρόκειται για το μοναδικό γνωστό έργο του Ο’ Νηλ με κωμικά και ρομαντικά στοιχεία.
Η οικογένεια Μίλλερ...
Τα θεατρικά έργα του Γιάννη Καμπύση αποτελούν τομή στην ιστορία της νεοελληνικής δραματουργίας. Ο Καμπύσης εισάγει δύο νέα είδη στην Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα, το αστικό και το ποιητικό δράμα. Τα δύο αυτά είδη συνδέουν τη θεατρική γραφή με αιτήματα κοινωνικής και πολιτισμικής νεοτερικότητας, μέσα από άμεση συνομιλία με σχετικά πρότυπα και κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς της Ευρώπης. Τα...
Τα θεατρικά έργα του Γιάννη Καμπύση αποτελούν τομή στην ιστορία της νεοελληνικής δραματουργίας. Ο Καμπύσης εισάγει δύο νέα είδη στην Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα, το αστικό και το ποιητικό δράμα. Τα δύο αυτά είδη συνδέουν τη θεατρική γραφή με αιτήματα κοινωνικής και πολιτισμικής νεοτερικότητας, μέσα από άμεση συνομιλία με σχετικά πρότυπα και κορυφαίους θεατρικούς συγγραφείς της Ευρώπης. Τα...
«Γιατί η Ορέστεια συνεχίζει να ασκεί τρομακτική έλξη; Μια πιθανή απάντηση θα μπορούσε να είναι επειδή στον άνθρωπο υπάρχει η ανάγκη για μια βαθύτερη σχέση με τον Μύθο. Ο μύθος της Ορέστειας είναι επικίνδυνος, ανήκει στον κόσμο του ανοίκειου και του παράξενου, προκαλεί τον τρόμο, επειδή αποκαλύπτει το ατίθασο, το βίαιο και τους νόμους του βάθους που δεν μπορούν να δαμαστούν. Η Κλυταιμνήστρα μας...
«Γιατί η Ορέστεια συνεχίζει να ασκεί τρομακτική έλξη; Μια πιθανή απάντηση θα μπορούσε να είναι επειδή στον άνθρωπο υπάρχει η ανάγκη για μια βαθύτερη σχέση με τον Μύθο. Ο μύθος της Ορέστειας είναι επικίνδυνος, ανήκει στον κόσμο του ανοίκειου και του παράξενου, προκαλεί τον τρόμο, επειδή αποκαλύπτει το ατίθασο, το βίαιο και τους νόμους του βάθους που δεν μπορούν να δαμαστούν. Η Κλυταιμνήστρα μας...
Ο Μεγερχόλντ συλλαμβάνει έναν νέο τρόπο θεατρικής ερμηνείας. Έχοντας τη συναίνεση των αρχών δημιουργεί ένα εργαστήρι, αποκλειστικά αφιερωμένο στη νέα μέθοδο και οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια. Η βιο-μηχανική είναι μια μέθοδος δραματικής τέχνης, η οποία βρίσκεται στον αντίποδα του ρεαλισμού. Αναπτύχθηκε στη Σοβιετική Ένωση στις αρχές του 20ού αιώνα από τον σκηνοθέτη Φσέβολοντ Μεγερχόλντ, ο...
Ο Μεγερχόλντ συλλαμβάνει έναν νέο τρόπο θεατρικής ερμηνείας. Έχοντας τη συναίνεση των αρχών δημιουργεί ένα εργαστήρι, αποκλειστικά αφιερωμένο στη νέα μέθοδο και οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια. Η βιο-μηχανική είναι μια μέθοδος δραματικής τέχνης, η οποία βρίσκεται στον αντίποδα του ρεαλισμού. Αναπτύχθηκε στη Σοβιετική Ένωση στις αρχές του 20ού αιώνα από τον σκηνοθέτη Φσέβολοντ Μεγερχόλντ, ο...
La Nymphe au Coeur Fidele Τέσσα είναι μια νεαρή κοπέλα, πρωτότοκη σε μια οικογένεια με πολλά παιδιά. Ερωτεύεται τον Λιούις Ντοντ, νεαρό ταλαντούχο συνθέτη που είχε έρθει στον διάσημο μουσικό πατέρα της για να τον βοηθήσει και να ζητήσει άσυλο. Εκείνη κρύβει τον έρωτά της. Αυτός παντρεύεται την εξαδέλφη της. Ο έρωτάς τους θα εκδηλωθεί μετά τον γάμο του, και τότε θα...
La Nymphe au Coeur Fidele Τέσσα είναι μια νεαρή κοπέλα, πρωτότοκη σε μια οικογένεια με πολλά παιδιά. Ερωτεύεται τον Λιούις Ντοντ, νεαρό ταλαντούχο συνθέτη που είχε έρθει στον διάσημο μουσικό πατέρα της για να τον βοηθήσει και να ζητήσει άσυλο. Εκείνη κρύβει τον έρωτά της. Αυτός παντρεύεται την εξαδέλφη της. Ο έρωτάς τους θα εκδηλωθεί μετά τον γάμο του, και τότε θα...
«Από το να δημιουργείς συμπάθειες, είναι καλύτερο να δημιουργείς συμφέροντα». Το πλήρες κείμενο του έργου που παίζεται αυτή τη σεζόν (23-24) στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, σε διασκευή και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού και μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ. Το διασημότερο έργο του Χαθίντο Μπεναβέντε (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1922) που παίζεται μέχρι σήμερα στην Ισπανία και σε πολλές άλλες χώρες....
«Από το να δημιουργείς συμπάθειες, είναι καλύτερο να δημιουργείς συμφέροντα». Το πλήρες κείμενο του έργου που παίζεται αυτή τη σεζόν (23-24) στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, σε διασκευή και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού και μετάφραση της Μαρίας Χατζηεμμανουήλ. Το διασημότερο έργο του Χαθίντο Μπεναβέντε (Νόμπελ Λογοτεχνίας 1922) που παίζεται μέχρι σήμερα στην Ισπανία και σε πολλές άλλες χώρες....
Περιλήψεις, κριτικές, αποσπάσματα, διανομές, βιογραφικά συγγραφέων από 100 θεατρικά έργα από την Ισπανία. Η επιλογή των έργων δεν ήταν εύκολη. Το θέατρο της Ισπανίας ζει έναν δεύτερο Χρυσό Αιώνα. Τα έργα θα μπορούσαν να είναι και 200 και 300. Η συγγραφέας περιόρισε τις επιλογές βάζοντας σαν χρονολογικό όριο το 2000 με κριτήριο τα κείμενα και όχι τους συγγραφείς. Το βιβλίο απευθύνεται σε...
Περιλήψεις, κριτικές, αποσπάσματα, διανομές, βιογραφικά συγγραφέων από 100 θεατρικά έργα από την Ισπανία. Η επιλογή των έργων δεν ήταν εύκολη. Το θέατρο της Ισπανίας ζει έναν δεύτερο Χρυσό Αιώνα. Τα έργα θα μπορούσαν να είναι και 200 και 300. Η συγγραφέας περιόρισε τις επιλογές βάζοντας σαν χρονολογικό όριο το 2000 με κριτήριο τα κείμενα και όχι τους συγγραφείς. Το βιβλίο απευθύνεται σε...
Μέχρι το Λεμονοδάσος να πάψει να είναι Λεμονοδάσος. Να γίνει ένα απέραντο νεκροταφείο σφυγμών ανάμεσα σε βίλες, επαύλεις και ξενοδοχεία… Μια αποθήκη αρωμάτων που σαπίζουν… Τα δέντρα να καούν ή να μαραθούν… Να χτιστούν αναχώματα, φράγματα, οχυρά… να εμποδίζουν τη ζωή, να την κρατάνε απέξω, να τη σπρώχνουν όλο και βαθύτερα στο άνυδρο χώμα… Να χτιστούν τα μάτια και τα χέρια μας, το βλέμμα και τα...
Μέχρι το Λεμονοδάσος να πάψει να είναι Λεμονοδάσος. Να γίνει ένα απέραντο νεκροταφείο σφυγμών ανάμεσα σε βίλες, επαύλεις και ξενοδοχεία… Μια αποθήκη αρωμάτων που σαπίζουν… Τα δέντρα να καούν ή να μαραθούν… Να χτιστούν αναχώματα, φράγματα, οχυρά… να εμποδίζουν τη ζωή, να την κρατάνε απέξω, να τη σπρώχνουν όλο και βαθύτερα στο άνυδρο χώμα… Να χτιστούν τα μάτια και τα χέρια μας, το βλέμμα και τα...
Τα θεατρικά έργα που καταθέτω είναι πάνω στους προβληματισμούς και στα θέματα της εποχής των εφήβων και προ-έφηβων παιδιών. Χωρίς υπερφίαλο σκηνικό, γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της πνευματικής διάστασης του περιεχομένου τους στον ακροατή του ραδιοφώνου ή στον θεατή της αυλαίας, όπου το "Νεανικό Θεατρόφωνο, αλλά και από σκηνής" θα χαιρόμουν να γίνει εργαλείο που προάγει σε κάθε περίπτωση, τη...
Τα θεατρικά έργα που καταθέτω είναι πάνω στους προβληματισμούς και στα θέματα της εποχής των εφήβων και προ-έφηβων παιδιών. Χωρίς υπερφίαλο σκηνικό, γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της πνευματικής διάστασης του περιεχομένου τους στον ακροατή του ραδιοφώνου ή στον θεατή της αυλαίας, όπου το "Νεανικό Θεατρόφωνο, αλλά και από σκηνής" θα χαιρόμουν να γίνει εργαλείο που προάγει σε κάθε περίπτωση, τη...
Η πασίγνωστη θεατρική κωμωδία του Μολιέρου Ένας απρόσκλητος μουσαφίρης. Με όπλα του την πειθώ και τη γοητεία, αναστατώνει κυριολεκτικά το ήρεμο τέλμα μιας υποδειγματικής οικογένειας. Με τη δύναμη της πειθούς κατορθώνει το ακατόρθωτο: να μετατρέψει τη δογματική μεταφυσική της θρησκοληψίας σε ορθολογισμό, ενώ με τη δύναμη της γοητείας εξευτελίζει (και απολαμβάνει) τα συναισθήματα της φιλίας, του...
Η πασίγνωστη θεατρική κωμωδία του Μολιέρου Ένας απρόσκλητος μουσαφίρης. Με όπλα του την πειθώ και τη γοητεία, αναστατώνει κυριολεκτικά το ήρεμο τέλμα μιας υποδειγματικής οικογένειας. Με τη δύναμη της πειθούς κατορθώνει το ακατόρθωτο: να μετατρέψει τη δογματική μεταφυσική της θρησκοληψίας σε ορθολογισμό, ενώ με τη δύναμη της γοητείας εξευτελίζει (και απολαμβάνει) τα συναισθήματα της φιλίας, του...
Σπάνια είναι τα κείμενα που μιλάνε για το θέατρο. Ακόμη σπανιότερα εκείνα που μας βάζουν μονομιάς μπροστά σε αυτό που στο θέατρο είναι σκανδαλώδες, ανήκουστο, είτε μάλιστα αδύνατο. Το δοκίμιο του Kleist "Περί του θεάτρου των μαριονετών" ("Uber das Marionettentheater") είναι αναμφίβολα ένα από αυτά (τα λίγα) - πλάι, για παράδειγμα, στην "ομιλία για ηθοποιούς" του Αμλετ, σε ορισμένες...
Σπάνια είναι τα κείμενα που μιλάνε για το θέατρο. Ακόμη σπανιότερα εκείνα που μας βάζουν μονομιάς μπροστά σε αυτό που στο θέατρο είναι σκανδαλώδες, ανήκουστο, είτε μάλιστα αδύνατο. Το δοκίμιο του Kleist "Περί του θεάτρου των μαριονετών" ("Uber das Marionettentheater") είναι αναμφίβολα ένα από αυτά (τα λίγα) - πλάι, για παράδειγμα, στην "ομιλία για ηθοποιούς" του Αμλετ, σε ορισμένες...
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είμαστε όλοι κληρονόμοι του Καμπανέλλη. «Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο»: είτε με τον τρόπο του επίσημου κρατικού λόγου που εκφράζεται σε επετείους και αναμνηστικούς τόμους, μετατρέποντας έτσι τη ζωτική μνήμη σε μνημονικούς τόπους και χρόνους· είτε με τον τρόπο του ιστορικού λόγου με τις κατηγοριακές συντάξεις και τις αξιολογικές αναγωγές του· είτε, τέλος, με τον...
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είμαστε όλοι κληρονόμοι του Καμπανέλλη. «Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο»: είτε με τον τρόπο του επίσημου κρατικού λόγου που εκφράζεται σε επετείους και αναμνηστικούς τόμους, μετατρέποντας έτσι τη ζωτική μνήμη σε μνημονικούς τόπους και χρόνους· είτε με τον τρόπο του ιστορικού λόγου με τις κατηγοριακές συντάξεις και τις αξιολογικές αναγωγές του· είτε, τέλος, με τον...
H τραγωδία Καποδίστριας, το δεύτερο πατριωτικό δράμα του Καζαντζάκη, γράφτηκε την άνοιξη του 1944, δηλαδή στη διάρκεια των τελευταίων μηνών της γερμανικής κατοχής.
Είναι η μέρα των γενεθλίων του Ιωάννη Καποδίστρια για τα 55 του χρόνια.
Στην αυλή του μαζεύονται φτωχοί λαϊκοί άνθρωποι για του ευχηθούν και να του παραπονεθούν.
Το μικρό ελληνικό κράτος είναι σε δεινή θέση: ο λαός πεινά και οι...
H τραγωδία Καποδίστριας, το δεύτερο πατριωτικό δράμα του Καζαντζάκη, γράφτηκε την άνοιξη του 1944, δηλαδή στη διάρκεια των τελευταίων μηνών της γερμανικής κατοχής.
Είναι η μέρα των γενεθλίων του Ιωάννη Καποδίστρια για τα 55 του χρόνια.
Στην αυλή του μαζεύονται φτωχοί λαϊκοί άνθρωποι για του ευχηθούν και να του παραπονεθούν.
Το μικρό ελληνικό κράτος είναι σε δεινή θέση: ο λαός πεινά και οι...
Κούρος. Η μινωική Κρήτη έχει φτάσει σε τόσο υψηλή πολιτισμική βαθμίδα ώστε βρίσκεται στο κατώφλι της παρακμής.
Ο Μίνωας είναι ο φιλόσοφος-βασιλιάς, που σχεδόν έχει αποσπαστεί από τα εγκόσμια.
Πρόκειται για μια αλληγορία πάνω στη δημιουργία, την ακμή και την παρακμή του πολιτισμού.
Η Μέλισσα είναι η οικογενειακή ιστορία του τυράννου της Κορίνθου Περίανδρου και των δύο γιων του, του...
Κούρος. Η μινωική Κρήτη έχει φτάσει σε τόσο υψηλή πολιτισμική βαθμίδα ώστε βρίσκεται στο κατώφλι της παρακμής.
Ο Μίνωας είναι ο φιλόσοφος-βασιλιάς, που σχεδόν έχει αποσπαστεί από τα εγκόσμια.
Πρόκειται για μια αλληγορία πάνω στη δημιουργία, την ακμή και την παρακμή του πολιτισμού.
Η Μέλισσα είναι η οικογενειακή ιστορία του τυράννου της Κορίνθου Περίανδρου και των δύο γιων του, του...
Η τραγωδία Χριστός (1928) μοιάζει να αποτελείται από όραμα μέσα σε όραμα: Οι μαθητές οραματίζονται τον Δάσκαλο και το εκκλησίασμα, το οποίο μέσα στην παραίσθηση της τελετής οραματίζεται τη ιερή, μυστηριώδη σκηνή.
Ο Χριστός είναι στον τάφο. Ο μαθητές έρχονται και εκφράζουν τα αισθήματα και τις σκέψεις τους για τον Δάσκαλο. Είναι θλιμμένοι, οι αναμνήσεις τους είναι πολύτιμες, αλλά μέσα σ’ αυτές...
Η τραγωδία Χριστός (1928) μοιάζει να αποτελείται από όραμα μέσα σε όραμα: Οι μαθητές οραματίζονται τον Δάσκαλο και το εκκλησίασμα, το οποίο μέσα στην παραίσθηση της τελετής οραματίζεται τη ιερή, μυστηριώδη σκηνή.
Ο Χριστός είναι στον τάφο. Ο μαθητές έρχονται και εκφράζουν τα αισθήματα και τις σκέψεις τους για τον Δάσκαλο. Είναι θλιμμένοι, οι αναμνήσεις τους είναι πολύτιμες, αλλά μέσα σ’ αυτές...
Γράφει τον Νικηφόρο Φωκά (1915, με τίτλο Θεοφανώ) που είναι και το πρώτο που εκδίδεται (1927, με προτεταγμένη τη θρυλική φράση «Tο έργο τούτο δε γράφτηκε καθόλου για το θέατρο»).
Η υπόθεση περιλαμβάνει τα γεγονότα της δολοφονίας του Φωκά από τον Tσιμισκή και τη Θεοφανώ, όπως σε όλα τα έργα που επιλέγουν αυτό το ιστορικό θέμα ως δραματουργικό μοτίβο, καθώς είναι σαιξπηρικά δραματικό καθαυτό....
Γράφει τον Νικηφόρο Φωκά (1915, με τίτλο Θεοφανώ) που είναι και το πρώτο που εκδίδεται (1927, με προτεταγμένη τη θρυλική φράση «Tο έργο τούτο δε γράφτηκε καθόλου για το θέατρο»).
Η υπόθεση περιλαμβάνει τα γεγονότα της δολοφονίας του Φωκά από τον Tσιμισκή και τη Θεοφανώ, όπως σε όλα τα έργα που επιλέγουν αυτό το ιστορικό θέμα ως δραματουργικό μοτίβο, καθώς είναι σαιξπηρικά δραματικό καθαυτό....
Το 1942 ο Καζαντζάκης γράφει στην Ελένη (Σαμίου, όχι ακόμα Καζαντζάκη): «…νιώθω πολύ εξαντλημένος γιατί βρίσκομαι σε παραμονές τοκετού. Ο Προμηθέας κλωτσάει το σπλάχνο μου και θέλει να βγει όξω. Υποφέρω πολύ».
Τον γράφει τον 1943. Αληθινά «έτοιμα προς εκτύπωσιν» τα τρία έργα είναι γύρω στις αρχές του 1945.
Πληροφορεί ότι, καθώς οι Προμηθείς γράφτηκαν μέσα στην Κατοχή, είναι γεμάτοι από τη...
Το 1942 ο Καζαντζάκης γράφει στην Ελένη (Σαμίου, όχι ακόμα Καζαντζάκη): «…νιώθω πολύ εξαντλημένος γιατί βρίσκομαι σε παραμονές τοκετού. Ο Προμηθέας κλωτσάει το σπλάχνο μου και θέλει να βγει όξω. Υποφέρω πολύ».
Τον γράφει τον 1943. Αληθινά «έτοιμα προς εκτύπωσιν» τα τρία έργα είναι γύρω στις αρχές του 1945.
Πληροφορεί ότι, καθώς οι Προμηθείς γράφτηκαν μέσα στην Κατοχή, είναι γεμάτοι από τη...
Η βιβλική τραγωδία του Καζαντζάκη με θέμα και τίτλο Σόδομα και Γόμορρα γράφτηκε το 1948 στη Γαλλία.
Ο υπερμεγέθης ήρωας στο έργο αυτό είναι απόλυτα αρνητικός και επαναστατημένος.
Δεν του αρέσει ούτε το δημιούργημα ούτε ο δημιουργός. Στέκει απέναντί του σαν ίσος προς ίσον στην υπερηφάνεια και του αντιστέκεται.
Ο εαυτός του επίσης του είναι αδιάφορος: ο εγωισμός του είναι υψηλότερος,...
Η βιβλική τραγωδία του Καζαντζάκη με θέμα και τίτλο Σόδομα και Γόμορρα γράφτηκε το 1948 στη Γαλλία.
Ο υπερμεγέθης ήρωας στο έργο αυτό είναι απόλυτα αρνητικός και επαναστατημένος.
Δεν του αρέσει ούτε το δημιούργημα ούτε ο δημιουργός. Στέκει απέναντί του σαν ίσος προς ίσον στην υπερηφάνεια και του αντιστέκεται.
Ο εαυτός του επίσης του είναι αδιάφορος: ο εγωισμός του είναι υψηλότερος,...
"Όλα ξεκίνησαν το 1972, τον πέμπτο χρόνο της επταετίας. Τότε βέβαια δεν γνωρίζαμε πόσο θα διαρκούσε η δικτατορία, επτά ή περισσότερα χρόνια, αλλά είχαμε την εντύπωση ότι δεν θα τέλειωνε ποτέ. Μέσα στη ζοφερή αυτή ατμόσφαιρα είχα ανάγκη από κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό, κάτι φρέσκο, κάτι καινούριο. Τι θα μπορούσε όμως να ήταν αυτό; Τότε μια σκέψη πέρασε από το μυαλό μου. Μήπως να κάναμε μια...
"Όλα ξεκίνησαν το 1972, τον πέμπτο χρόνο της επταετίας. Τότε βέβαια δεν γνωρίζαμε πόσο θα διαρκούσε η δικτατορία, επτά ή περισσότερα χρόνια, αλλά είχαμε την εντύπωση ότι δεν θα τέλειωνε ποτέ. Μέσα στη ζοφερή αυτή ατμόσφαιρα είχα ανάγκη από κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό, κάτι φρέσκο, κάτι καινούριο. Τι θα μπορούσε όμως να ήταν αυτό; Τότε μια σκέψη πέρασε από το μυαλό μου. Μήπως να κάναμε μια...