Ο πατέρας, επικηρυγμένος κλεφταρματολός, ύστερα από σύγκρουση με τουρκικό σώμα, αναγκάζεται να τον πάρει μαζί του και να φύγουν μακριά από τον τόπο τους, σε μια περιπλάνηση στα βουνά. Εκεί πέφτουν σε παγίδα και συλλαμβάνονται. Το παιδί γίνεται μάρτυρας της θανάτωσης του πατέρα του, ενώ το ίδιο σέρνεται στο σκλαβοπάζαρο. Η τύχη το ρίχνει στα χέρια ενός γραικού άρχοντα και η ζωή του αλλάζει για πάντα.
Από το Ξηρόμερο, το Λιτόχωρο, τη Ραψάνη και τα Βρανιανά, έως την Αθωνιάδα Ακαδημία, τη Βενετία, τη Βιέννη και τη Λειψία, ο Χριστόδουλος θα εξελιχθεί σε κορυφαίο δάσκαλο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Θα συγκρουστεί με το καθεστώς της θεοκρατίας, θα διωχθεί και θα αφοριστεί.
Ένα μυθιστόρημα για την αναζήτηση της ατομικής ελευθερίας και συνάμα μια ανθρώπινη τραγωδία, την εποχή που ο Ρωμιός αγκομαχούσε υπό το βάρος του οθωμανικού ζυγού, ενώ στην Ευρώπη ο κόσμος είχε αρχίσει να μεταμορφώνεται.