Η ανά χείρας μελέτη αναλύει βασικές παραμέτρους της βασιλείας στην Ελλάδα. Η πεντηκονταετηρίδα από τη Μεταπολίτευση του ’74 αποτελεί έξοχη αφορμή για νέα «επίσκεψη» αυτών των σημαντικότατων θεμάτων. Ο θεσμός της βασιλείας είναι άμεσα συνυφασμένος με την ιστορία του ελληνικού κράτους. Το 1830 η βασιλεία, στην απολυταρχική μορφή της, δόθηκε στην Ελλάδα ως αντίδοτο στην...
Η ανά χείρας μελέτη αναλύει βασικές παραμέτρους της βασιλείας στην Ελλάδα. Η πεντηκονταετηρίδα από τη Μεταπολίτευση του ’74 αποτελεί έξοχη αφορμή για νέα «επίσκεψη» αυτών των σημαντικότατων θεμάτων. Ο θεσμός της βασιλείας είναι άμεσα συνυφασμένος με την ιστορία του ελληνικού κράτους. Το 1830 η βασιλεία, στην απολυταρχική μορφή της, δόθηκε στην Ελλάδα ως αντίδοτο στην...
Όποτε διαβάζω ένα ιστορικό γεγονός, το μυαλό μου το φαντάζεται ζωγραφισμένο σε πολλές εικόνες. Αν υπάρχει καταχωρημένο στην ψυχολογία το σύνδρομο του ζωγράφου, τότε σίγουρα το έχω. Έτσι, διαβάζοντας για το Δραγατσάνι και τον Ιερό Λόχο, οι εικόνες απέκτησαν τόση δύναμη για ζωή, που ήμουν πλέον αναγκασμένος να πάρω μολύβια, πένες και χαρτί.
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν, τα γεγονότα στη...
Όποτε διαβάζω ένα ιστορικό γεγονός, το μυαλό μου το φαντάζεται ζωγραφισμένο σε πολλές εικόνες. Αν υπάρχει καταχωρημένο στην ψυχολογία το σύνδρομο του ζωγράφου, τότε σίγουρα το έχω. Έτσι, διαβάζοντας για το Δραγατσάνι και τον Ιερό Λόχο, οι εικόνες απέκτησαν τόση δύναμη για ζωή, που ήμουν πλέον αναγκασμένος να πάρω μολύβια, πένες και χαρτί.
Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν, τα γεγονότα στη...
Πού μπορεί να σε ταξιδέψει ένα ναυάγιο;
Με αφορμή τη μεγαλύτερη τραγωδία της Μεσογείου, του ατμόπλοιου «ORIA» (12-2-1944) στο νησί του Πατρόκλου, δίπλα στο Σούνιο, που οδήγησε στον υγρό τάφο περισσότερους από 4100 Ιταλούς αιχμαλώτους των Γερμανών, ο συγγραφέας ξετυλίγει το νήμα με ένα ιδιαίτερο ημερολόγιο του ντοκιμαντέρ του memORIA (2015) με θραύσματα, συνειρμούς που προέκυψαν από ανθρώπους...
Πού μπορεί να σε ταξιδέψει ένα ναυάγιο;
Με αφορμή τη μεγαλύτερη τραγωδία της Μεσογείου, του ατμόπλοιου «ORIA» (12-2-1944) στο νησί του Πατρόκλου, δίπλα στο Σούνιο, που οδήγησε στον υγρό τάφο περισσότερους από 4100 Ιταλούς αιχμαλώτους των Γερμανών, ο συγγραφέας ξετυλίγει το νήμα με ένα ιδιαίτερο ημερολόγιο του ντοκιμαντέρ του memORIA (2015) με θραύσματα, συνειρμούς που προέκυψαν από ανθρώπους...
Μεγαλειώδες, ανυπέρβλητο, μοναδικό, είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που έχουν διατυπωθεί για το μνημειώδες βιβλίο της Έλλης Σκοπετέα, σταθερά βασικό βιβλίο αναφοράς εδώ και σαράντα χρόνια. Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη πηγή για τη μελέτη της ιδεολογικής αφετηρίας της Μεγάλης Ιδέας, και εργαλείο για να κατανοήσουμε την εκκίνηση του ελληνικού κράτους, αλλά και το παρόν της ελληνικής...
Μεγαλειώδες, ανυπέρβλητο, μοναδικό, είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που έχουν διατυπωθεί για το μνημειώδες βιβλίο της Έλλης Σκοπετέα, σταθερά βασικό βιβλίο αναφοράς εδώ και σαράντα χρόνια. Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη πηγή για τη μελέτη της ιδεολογικής αφετηρίας της Μεγάλης Ιδέας, και εργαλείο για να κατανοήσουμε την εκκίνηση του ελληνικού κράτους, αλλά και το παρόν της ελληνικής...
Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις διαδρομές ανθρώπων από τα χρόνια του Μεσοπολέμου ως το τέλος της Κατοχής. Καταγράφει τις συνέπειες της Κατοχής, όπως την κατάρρευση της οικονομίας, την τρομοκρατία των κατακτητών, το λιμό, και τον αντίκτυπο που είχαν στις ζωές τους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους, εμβαθύνει στους λόγους για τους οποίους έλαβαν την απόφαση να ενταχθούν στην Αντίσταση.
Η μελέτη...
Το βιβλίο αυτό παρακολουθεί τις διαδρομές ανθρώπων από τα χρόνια του Μεσοπολέμου ως το τέλος της Κατοχής. Καταγράφει τις συνέπειες της Κατοχής, όπως την κατάρρευση της οικονομίας, την τρομοκρατία των κατακτητών, το λιμό, και τον αντίκτυπο που είχαν στις ζωές τους. Μέσα από τις μαρτυρίες τους, εμβαθύνει στους λόγους για τους οποίους έλαβαν την απόφαση να ενταχθούν στην Αντίσταση.
Η μελέτη...
Ο Γρηγορίου, παρών πενήντα χρόνια: με ταινίες, με τηλεόραση, με θέατρο, με τη συμμετοχή του στη διαχείριση των κρατικών πόρων για την ενίσχυση του κινηματογράφου μας, με τιμητικές και αφιερώματα. Πενήντα χρόνια παράγων. Παράγει έργο, δηλαδή. Πολιτιστικό έργο.
Ο Γρηγορίου είναι κωδικό κεφάλαιο στην Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου. Δεν είναι χαρισματικός, αφού δεν του χάρισε η φύση κανένα...
Ο Γρηγορίου, παρών πενήντα χρόνια: με ταινίες, με τηλεόραση, με θέατρο, με τη συμμετοχή του στη διαχείριση των κρατικών πόρων για την ενίσχυση του κινηματογράφου μας, με τιμητικές και αφιερώματα. Πενήντα χρόνια παράγων. Παράγει έργο, δηλαδή. Πολιτιστικό έργο.
Ο Γρηγορίου είναι κωδικό κεφάλαιο στην Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου. Δεν είναι χαρισματικός, αφού δεν του χάρισε η φύση κανένα...
Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί συλλογικό τόμο στον οποίο μετέχουν 21 συγγραφείς, πανεπιστημιακοί καθηγητές, διανοούμενοι και ερευνητές. Με επίκεντρο τα τραγικά γεγονότα του 1974, οι συγγραφείς του τόμου, με τη δική του ο καθένας ευαισθησία και κριτική ματιά, φωτίζουν πτυχές της σύγχρονης πορείας της Κύπρου που είναι ακόμα ανοικτές σε (ιστορική) ερευνητική τεκμηρίωση. Μέσα στο ιστορικό –...
Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί συλλογικό τόμο στον οποίο μετέχουν 21 συγγραφείς, πανεπιστημιακοί καθηγητές, διανοούμενοι και ερευνητές. Με επίκεντρο τα τραγικά γεγονότα του 1974, οι συγγραφείς του τόμου, με τη δική του ο καθένας ευαισθησία και κριτική ματιά, φωτίζουν πτυχές της σύγχρονης πορείας της Κύπρου που είναι ακόμα ανοικτές σε (ιστορική) ερευνητική τεκμηρίωση. Μέσα στο ιστορικό –...
Αν «κάθε πραγματική περιγραφή είναι ταυτόχρονα και η εξήγηση του ζητήματος», τότε η εξήγηση, η ερμηνεία των γεγονότων κρύβεται στην πραγματική αλληλουχία τους, στην εσωτερική αιτιακή τους συνάρτηση, που αποκαλύπτει και την αντικειμενική νομοτέλεια, την ιστορική αναγκαιότητα. Τη συνάφεια, τον ειρμό των γεγονότων της νεοελληνικής ιστορίας ενάμιση, τουλάχιστον , αιώνα, από τις παραμονές της...
Αν «κάθε πραγματική περιγραφή είναι ταυτόχρονα και η εξήγηση του ζητήματος», τότε η εξήγηση, η ερμηνεία των γεγονότων κρύβεται στην πραγματική αλληλουχία τους, στην εσωτερική αιτιακή τους συνάρτηση, που αποκαλύπτει και την αντικειμενική νομοτέλεια, την ιστορική αναγκαιότητα. Τη συνάφεια, τον ειρμό των γεγονότων της νεοελληνικής ιστορίας ενάμιση, τουλάχιστον , αιώνα, από τις παραμονές της...
Έχουν περάσει ήδη 50 χρόνια από την αποφράδα εκείνη ημέρα της 20ής Ιουλίου 1974 όταν οι δυνάμεις του Αττίλα έπληξαν την Κύπρο. Η επίθεση, για την οποία μέχρι σήμερα η τουρκική πλευρά υποστηρίζει διαπρυσίως ότι ήταν καθαρά αμυντική κίνηση, ήλθε μόλις πέντε ημέρες μετά το τραγελαφικό πραξικόπημα κατά του Προέδρου και Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και βρήκε την Κύπρο
στρατιωτικώς απαράσκευη και την...
Έχουν περάσει ήδη 50 χρόνια από την αποφράδα εκείνη ημέρα της 20ής Ιουλίου 1974 όταν οι δυνάμεις του Αττίλα έπληξαν την Κύπρο. Η επίθεση, για την οποία μέχρι σήμερα η τουρκική πλευρά υποστηρίζει διαπρυσίως ότι ήταν καθαρά αμυντική κίνηση, ήλθε μόλις πέντε ημέρες μετά το τραγελαφικό πραξικόπημα κατά του Προέδρου και Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και βρήκε την Κύπρο
στρατιωτικώς απαράσκευη και την...
Το Μέγα λάθος
Ένας τόπος δεν μπορεί να προσδιοριστεί ονοματολογικά και να μην έρχεται στην επιφάνεια η ιστορία του. Η ονομασία και η ιστορία ενός χώρου είναι έννοιες αλληλένδετες και άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η ονομασία ενός τόπου δίνει ιστορία, μνήμες, παραδόσεις, πολιτισμό, ταυτότητα, γλώσσα ιθαγένεια κ.ά. στοιχεία που καθόριζαν και καθορίζουν την ιστορική εξέλιξη και πορεία του λαού...
Το Μέγα λάθος
Ένας τόπος δεν μπορεί να προσδιοριστεί ονοματολογικά και να μην έρχεται στην επιφάνεια η ιστορία του. Η ονομασία και η ιστορία ενός χώρου είναι έννοιες αλληλένδετες και άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Η ονομασία ενός τόπου δίνει ιστορία, μνήμες, παραδόσεις, πολιτισμό, ταυτότητα, γλώσσα ιθαγένεια κ.ά. στοιχεία που καθόριζαν και καθορίζουν την ιστορική εξέλιξη και πορεία του λαού...
Η αφήγηση των σελίδων του βιβλίου συμπλέκει τα βιώματα του συγγραφέα με την τοπική ιστορία του Μοσχοποτάμου και της Κατερίνης, όπου ο ίδιος έζησε τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του στις κρίσιμες δεκαετίες του 1940 και 1950. Αυτό είναι το βασικό περιεχόμενο του βιβλίου. Η συμπλοκή αυτή βιωμάτων και τοπικής ιστορίας εκ των πραγμάτων δίνει στην αφήγηση άλλοτε προσωπικό, εξομολογητικό και άλλοτε πιο...
Η αφήγηση των σελίδων του βιβλίου συμπλέκει τα βιώματα του συγγραφέα με την τοπική ιστορία του Μοσχοποτάμου και της Κατερίνης, όπου ο ίδιος έζησε τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του στις κρίσιμες δεκαετίες του 1940 και 1950. Αυτό είναι το βασικό περιεχόμενο του βιβλίου. Η συμπλοκή αυτή βιωμάτων και τοπικής ιστορίας εκ των πραγμάτων δίνει στην αφήγηση άλλοτε προσωπικό, εξομολογητικό και άλλοτε πιο...
Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται κυρίως μια ανάγνωση της ιστορίας του ελληνικού κράτους η οποία να εντάσσεται σε ένα γενικότερο διεθνές παράδειγμα ιστορίας των κρατών. Όσο κι αν κάτι τέτοιο ίσως φαίνεται παράδοξο, η ελληνική ιστοριογραφία για το κράτος μπορεί να είναι ποσοτικά πλούσια, αλλά είτε χαρακτηρίζεται από θεωρητικά υποδείγματα που είναι εντελώς ξεπερασμένα στη διεθνή...
Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται κυρίως μια ανάγνωση της ιστορίας του ελληνικού κράτους η οποία να εντάσσεται σε ένα γενικότερο διεθνές παράδειγμα ιστορίας των κρατών. Όσο κι αν κάτι τέτοιο ίσως φαίνεται παράδοξο, η ελληνική ιστοριογραφία για το κράτος μπορεί να είναι ποσοτικά πλούσια, αλλά είτε χαρακτηρίζεται από θεωρητικά υποδείγματα που είναι εντελώς ξεπερασμένα στη διεθνή...
Επίμετρο από το 1821 ως το 1922 The Greek Revolution of 1821 and its global significance Αποκαλείται «η εποχή των επαναστάσεων» και η κορύφωσή της ήρθε στις δεκαετίες πριν και μετά το 1800. Όμως διήρκεσε έναν ολόκληρο αιώνα: από την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776 ως τις μεγάλες εθνικές «ενοποιήσεις» της Γερμανίας και της Ιταλίας τη δεκαετία του 1860. Η Ελληνική...
Επίμετρο από το 1821 ως το 1922 The Greek Revolution of 1821 and its global significance Αποκαλείται «η εποχή των επαναστάσεων» και η κορύφωσή της ήρθε στις δεκαετίες πριν και μετά το 1800. Όμως διήρκεσε έναν ολόκληρο αιώνα: από την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776 ως τις μεγάλες εθνικές «ενοποιήσεις» της Γερμανίας και της Ιταλίας τη δεκαετία του 1860. Η Ελληνική...
Πενήντα χρόνια μετά, διαβάστε γιατί χωρίς το Πολυτεχνείο δε θα υπήρχε η μεταπολιτευτική δημοκρατία.
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν μία αυθόρμητη –χωρίς κομματική καθοδήγηση– κορύφωση στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Εγγράφηκε με δύναμη στη λαϊκή συνείδηση, επειδή εμπεριείχε την έννοια της “θυσίας”, η οποία λειτουργεί σαν σηματοδότης για έθνη και λαούς. Είναι από τα ιστορικά...
Πενήντα χρόνια μετά, διαβάστε γιατί χωρίς το Πολυτεχνείο δε θα υπήρχε η μεταπολιτευτική δημοκρατία.
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν μία αυθόρμητη –χωρίς κομματική καθοδήγηση– κορύφωση στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Εγγράφηκε με δύναμη στη λαϊκή συνείδηση, επειδή εμπεριείχε την έννοια της “θυσίας”, η οποία λειτουργεί σαν σηματοδότης για έθνη και λαούς. Είναι από τα ιστορικά...
Το διάστημα μεταξύ του 1856 και του 1919 είναι ίσως η πιο πολυκύμαντη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της μακεδονικής πρωτεύουσας. Στην πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανική κυβέρνηση ως λύσεις διεξόδου από την...
Το διάστημα μεταξύ του 1856 και του 1919 είναι ίσως η πιο πολυκύμαντη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της μακεδονικής πρωτεύουσας. Στην πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανική κυβέρνηση ως λύσεις διεξόδου από την...
Η επετειακή έκδοση εκδίδεται με αφορμή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την ίδρυση της ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, και περιγράφει τη δραστηριότητά της στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο από τα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα. Η Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1921 και η ζωή της είναι συνυφασμένη με την ιστορία της πόλης, τους...
Η επετειακή έκδοση εκδίδεται με αφορμή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την ίδρυση της ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, και περιγράφει τη δραστηριότητά της στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο από τα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα. Η Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1921 και η ζωή της είναι συνυφασμένη με την ιστορία της πόλης, τους...
Το 1856 διανοίχτηκε ο δρόμος Αθήνας-Τρίπολης. Στο Δουργούτι έμειναν εργάτες από το Χέλι Κορινθίας που δούλευαν στο τμήμα Αθήνα-Κόρινθος ή, κατ άλλη εκδοχή, στην υπεραστική γραμμή Αθήνα-Τρίπολη. Γι αυτό η περιοχή στα τέλη του 19ου αιώνα ονομαζόταν "Χελιώτικα".
Μια άλλη παλιά ονομασία της περιοχής είναι το "Ντομούζ Νταμέ" (domuz dam, σπίτι των γουρουνιών). Η λέξη είναι τουρκική και με αυτή την...
Το 1856 διανοίχτηκε ο δρόμος Αθήνας-Τρίπολης. Στο Δουργούτι έμειναν εργάτες από το Χέλι Κορινθίας που δούλευαν στο τμήμα Αθήνα-Κόρινθος ή, κατ άλλη εκδοχή, στην υπεραστική γραμμή Αθήνα-Τρίπολη. Γι αυτό η περιοχή στα τέλη του 19ου αιώνα ονομαζόταν "Χελιώτικα".
Μια άλλη παλιά ονομασία της περιοχής είναι το "Ντομούζ Νταμέ" (domuz dam, σπίτι των γουρουνιών). Η λέξη είναι τουρκική και με αυτή την...
Εμπειρία, αφηγήματα, διεκδίκηση της μνήμης Η Ελλάδα με τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) διπλασίασε την έκταση και τον πληθυσμό της. Στο βιβλίο αυτό, μέσα από τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών σε όλα τα επίπεδα, οπλιτών, αξιωματικών, πολιτικών, δημοσιογράφων, εθελοντών, νοσοκόμων κ.ά, αναδύεται η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της ελληνικής κοινωνίας πριν και κατά τη διάρκεια των...
Εμπειρία, αφηγήματα, διεκδίκηση της μνήμης Η Ελλάδα με τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) διπλασίασε την έκταση και τον πληθυσμό της. Στο βιβλίο αυτό, μέσα από τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών σε όλα τα επίπεδα, οπλιτών, αξιωματικών, πολιτικών, δημοσιογράφων, εθελοντών, νοσοκόμων κ.ά, αναδύεται η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της ελληνικής κοινωνίας πριν και κατά τη διάρκεια των...
Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων, η παρούσα έκδοση αποτελεί μια προσπάθεια κριτικής επανεξέτασης κρίσιμων πτυχών του Κινήματος του Ναυτικού, που εκδηλώθηκε τον Μάιο του 1973. Μέσα από τα κείμενα του συλλογικού αυτού τόμου αναδεικνύονται οι στόχοι και οι προθέσεις των αξιωματικών καθώς και ο αντίκτυπος του Κινήματος στη Δύση αλλά και η συμβολή του στην προσπάθεια για την αποκατάσταση του...
Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων, η παρούσα έκδοση αποτελεί μια προσπάθεια κριτικής επανεξέτασης κρίσιμων πτυχών του Κινήματος του Ναυτικού, που εκδηλώθηκε τον Μάιο του 1973. Μέσα από τα κείμενα του συλλογικού αυτού τόμου αναδεικνύονται οι στόχοι και οι προθέσεις των αξιωματικών καθώς και ο αντίκτυπος του Κινήματος στη Δύση αλλά και η συμβολή του στην προσπάθεια για την αποκατάσταση του...