Από την εποχή της αλώσεως της Ανατολικής Αυτοκρατορίας «Όπως αναφέρει (ο Ι. Καποδίστριας) σε επιστολή του προς τον μητροπολίτη Ιγνάτιο (12/24 Απριλίου 1823): «Ήδη από του παρελθόντος έτους η ιδέα πονήματός τινος περί της ενεστώσης καταστάσεως της Ελλάδος είναι το αντικείμενον των τερπνοτέρων ασχολήσεών μου και των ευχών μου». Ως προς την «ιδέαν του πονήματος» διευκρινίζει ότι...

Με μια ιστορική και κριτική ματιά, ο παρών συλλογικός τόμος εξετάζει το μεταπολεμικό θεσμικό πλαίσιο για την τέχνη στην Ελλάδα από το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι σήμερα. Οι συγγραφείς του, δώδεκα Έλληνες ιστορικοί της τέχνης φωτίζουν βασικά θέματα και συζητήσεις, και αποκαλύπτουν το πώς, από ποιους και πότε συγκροτήθηκαν οι κοινές παραδοχές για το τι είναι ενδιαφέρον, τι αξίζει να...

Συγγραφείς: Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κ.κ. Παντελεήμων (Καλπακίδης), Στάθης Πελαγίδης, Πέτρος Μεχτίδης, Ευδοξία Καλπατσινίδου, Μυροφόρα Ευσταθιάδου, Γεώργιος Τανιμανίδης, Tessa Hofmann, Sait Cetinoglu, Αρχόντισσα Κωνσταντινίδου, Αναστασία Μαχαιρίδου, Βασίλειος Ασβεστάς, Δήμητρα Γιάγκογλου Αγορίτσα Τζήμα, Λένα Καλπίδου, Μαρία Προκοπίδου, Παύλος Ι. Τσακαλίδης,...

Στα χωριά της ορεινής περιοχής της Ζακύνθου μέχρι και τα μισά της δεκαετίας του 1950, μια από τις ασχολίες των κατοίκων ήταν και η καλλιέργεια και επεξεργασία του λιναριού καθώς και η παραγωγή λινού υφάσματος διαφόρων ποιοτήτων, κυρίως, για οικιακή χρήση. Βρήκαμε χειροποίητα λινά υφάσματα σε λιγοστά βέβαια σπίτια, καθώς επίσης τα απαραίτητα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν για την επεξεργασία...

...

Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί συλλογικό τόμο στον οποίο μετέχουν 21 συγγραφείς, πανεπιστημιακοί καθηγητές, διανοούμενοι και ερευνη­τές. Με επίκεντρο τα τραγικά γεγονότα του 1974, οι συγγραφείς του τόμου, με τη δική του ο καθένας ευαισθησία και κριτική ματιά, φωτίζουν πτυχές της σύγχρονης πορείας της Κύπρου που είναι ακόμα ανοικτές σε (ιστορική) ερευνητική τεκμηρίωση. Μέσα στο ιστορικό –...

Στην Πόλη τι ακολουθεί την Άλωση; Πώς γεννιέται και πώς αναπτύσσεται η οθωμανική πρωτεύουσα και πώς επιζούν εντός της, επιστρέφουν ή μετοικούν εκεί, και οργανώνουν την ζωή τους οι Ρωμηοί, ο κτητορικός της λαός; Πόση η τομή και ποια η συνέχεια με τα προ της Αλώσεως; Κωνσταντινουπολίτικα χρονικά, αφηγήσεις περιηγητών, ημερολόγια ορισμένων Δυτικών που συγχρωτίσθηκαν με τους Έλληνες, όχι μόνον...

Τα κείµενα αυτού του βιβλίου είναι µια περιήγηση σε στιγµές της τοπικής χιακής ιστορίας τον 20ο αιώνα. Η συµµετοχή της Χίου στο βενιζελικό Κίνηµα Εθνικής Άµυνας του 1916, η πρώτη συµµετοχή του νησιού στα πολιτικά τεκταινόµενα του ελληνικού κράτους. Το τεράστιο θέµα της διαχείρισης των µικρασιατών προσφύγων στο νησί το 1922-23 και οι αναλογίες τους µε τη σηµερινή εποχή της σύγχρονης προσφυγιάς....

Κατά τη διάρκεια των ταραγμένων χρόνων του Εθνικού Διχασμού η Σκόπελος αποτέλεσε τόπο εκτοπισμού των περισσοτέρων μελών των φιλοβασιλικών κυβερνήσεων. Σπ. Λάμπρος, Λίνα Λάμπρου-Τσαλδάρη, Παν. Τσαλδάρης, Ι. Ράλλης, Ζαΐρα Θεοτόκη-Ράλλη, Ευγ. Ζαλοκώστας, Γ. Μπαλτατζής, Κ. Κουμουνδούρος, Νικ. Τριανταφυλλάκος, Σπ. Στάης, Γ. Α. Βλάχος, Ίων Δραγούμης είναι μερικά από τα «ηχηρά» ονόματα εκείνης της...

Η επετειακή έκδοση εκδίδεται με αφορμή τον εορτασμό των εκατό χρόνων από την ίδρυση της ΧΑΝ Θεσσαλονίκης, και περιγράφει τη δραστηριότητά της στην πόλη της Θεσσαλονίκης και στον υπόλοιπο ελληνικό χώρο από τα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα. Η Χριστιανική Αδελφότης Νέων Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1921 και η ζωή της είναι συνυφασμένη με την ιστορία της πόλης, τους...

Το εντελβάις (στο σκούφο και στα μανίκια της στολής) -σύμβολο μέχρι και σήμερα "άριστου γερμανικού στρατιωτικού ήθους τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου"- ήταν το διακριτικό της 1ης Ορεινής Μεραρχίας της Βέρμαχτ, μιας επίλεκτης μονάδας που ανασυστήθηκε με το ίδιο ακριβώς όνομα στις τάξεις της Μπούντεσβερ, του γερμανικού ομοσπονδιακού στρατού, από πρώην ηγετικά στελέχη της Βέρμαχτ...

Στα κακοτράχαλα βουνά του Σουλίου ανατρέφονταν για αιώνες γενιές πολεμιστών. Πριν τη μάχη οι Σουλιώτες γλεντούσαν και έτρωγαν με πρώτο τον πολέμαρχο. Οι συνεχείς πόλεμοι των Σουλιωτών, κυρίως με τους πασάδες των Ιωαννίνων, αποτέλεσαν το προοίμιο του μεγάλου Αγώνα του Έθνους. Από την εποχή της Επανάστασης ξεχωρίζει η ψυχή του Σουλιώτη και ιδιαίτερα του πολεμιστή, του σκληρού και ανθεκτικού στις...

Την πρώτη φορά που ανέβηκε στον Έβρο ο φωτογράφος Αντώνης Πασβάντης, μαγεύτηκε τόσο που υποσχέθηκε να ξαναγυρίσει. Για χρόνια τον έτρωγε η επιθυμία να δείξει «με ποιον τρόπο τα σύνορα επηρεάζουν τις ζωές των ανθρώπων». Δέκα χρόνια μετά παρουσιάζει ένα σώμα φωτογραφιών το οποίο δεν χαρτογραφεί απλώς το ακριτικό κάλλος των τοπίων, αλλά αποτυπώνει όλη την ανθρωπογεωγραφία της ευρύτερης περιοχής...

Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται κυρίως μια ανάγνωση της ιστορίας του ελληνικού κράτους η οποία να εντάσσεται σε ένα γενικότερο διεθνές παράδειγμα ιστορίας των κρατών. Όσο κι αν κάτι τέτοιο ίσως φαίνεται παράδοξο, η ελληνική ιστοριογραφία για το κράτος μπορεί να είναι ποσοτικά πλούσια, αλλά είτε χαρακτηρίζεται από θεωρητικά υποδείγματα που είναι εντελώς ξεπερασμένα στη διεθνή...

Το πολεμικό γεγονός που αργότερα ονομάστηκε «Μάχη του Σαγγάριου» (από τον ποταμό που διασχίζει την Τουρκία) είναι κάτι μοναδικό στην ελληνική στρατιωτική ιστορία. Αυτή η τεράστια επιχείρηση, που οργάνωσε αποκλειστικά με δικά της μέσα η Ελλάδα τον Αύγουστο του 1921 στο πλαίσιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ήταν μια δοκιμασία που δύσκολα μπορεί να συγκριθεί με οποιαδήποτε άλλη. Πώς από τη...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Χρήστος Λούκος: Αντί προλόγου Κωνσταντίνος Ηροδότου, Οι «δημοσία φιλοσοφούντες», οι Ταρτούφοι και οι μπακάληδες. Η πολεμική συγκρότηση της δημόσιας σφαίρας λίγο πριν από την Ελληνική Επανάσταση Βαγγέλης Σαράφης, Οι Φιλικοί στην Αλεξάνδρεια: ένα σχέδιο οικονομικής εξαπάτησης και η προδοσία Yusuf Ziya Karab?cak, «God Has Allowed Our Salvation»:...

Μέσα από την ιστοριογραφία και τις εκθέσεις των άγγλων αξιωματούχων Μύλλερ, Κιτ-Κατ, ΜακΕλρόι και Κάμπελ Ποιος ήταν ο καπετάν Μάρκος ή Μερκούριος Γεκτίδης ή Γιακτίδης, ο πατέρας μου, για τον οποίο τα μέλη της ευρείας οικογένειας Γεκτίδη μετέφεραν ότι ήταν ένας γενναίος καπετάνιος της Εθνικής Αντίστασης που είχε το λημέρι του στη Χαϊντού και, κυρίως, ένας καλός άνθρωπος; Ένας...

Το διάστημα μεταξύ του 1856 και του 1919 είναι ίσως η πιο πολυκύμαντη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της μακεδονικής πρωτεύουσας. Στην πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανική κυβέρνηση ως λύσεις διεξόδου από την...

Το βιβλίο αυτό εξετάζει την κατάσταση της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία υπό το πρίσμα του εξευρωπαϊσμού. Προσπαθεί να εντάξει μια διαφορετική επιστημονική προσέγγιση στη βιβλιογραφία, καθώς και στην ανανέωση των στοιχείων, δεδομένου ότι η τελευταία σοβαρή έρευνα για την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία δημοσιεύτηκε πριν χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, ενδέχεται να καινοτομεί σε σχέση με τα...

Βαθύ είναι το τραύμα της Μικρασιατικής Καταστροφής, βαθιές και οι συνέπειές της, οι οποίες είναι ορατές και αισθητές ως σήμερα. Πολλά ερωτήματα εγείρονται για το πώς φτάσαμε σ’ αυτή την επώδυνη για τον Ελληνισμό κατάληξη. 100 + 1 έτη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο ιστορικός ερευνητής Δημήτρης Λυμπουρίδης προσπαθεί να δώσει απαντήσεις σε 100 καίρια ερωτήματα για τα δραματική γεγονότα που...

...

«Εγώ δε γράφω Ιστορία, ούτε κάνω έρευνα. Καταγράφω απλά τις δικές μου εμπειρίες, τη δική μου ζωή, μια και είχα την τύχη να βρεθώ μετά από την Αντίσταση στη δημιουργία και στη δράση του ΔΣΕ, αυτήν τη φορά στον Πάρνωνα. Ήταν για μένα μεγάλη εμπειρία και σταθμός στη ζωή μου, που, παρά τα χρόνια που πέρασαν, παραμένει φωτεινός φάρος στη μνήμη και στην ψυχή μου. Έπρεπε να ζήσει...

Σχεδόν έξι μήνες μετά την 28η Οκτωβρίου, εκτυλίχθηκε μια λησμονημένη σειρά επικών μαχών ανάμεσα στους Έλληνες υπερασπιστές των οχυρών της Γραμμής Μεταξά και τους πάνοπλους Γερμανούς εισβολείς. Όλοι γνωρίζουμε, ήδη από τα πρώτα σχολικά μας χρόνια, για το «Έπος της Αλβανίας». Ωστόσο, κάμποσα χιλιόμετρα δυτικά, στη μακεδονίτικη γη, εκτυλίχθηκε ένα από τα ηρωικότερα κεφάλαια της σύγχρονης...

Η παρούσα γεωγραφική πραγματεία προσφέρει μια σαφή, περιεκτική και εμπεριστατωμένη επισκόπηση της αρχαίας γεωγραφικής σκέψης από τις μυθικές απαρχές της στον Όμηρο μέχρι και την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ο Duane W. Roller αποτυπώνει με γλαφυρό τρόπο το πνεύμα της απορίας, του ενθουσιασμού και της περιπέτειας που διέπνεε τα γεωγραφικά εγχειρήματα των Ελλήνων και των Ρωμαίων. Η μελέτη της...