...

Ο Γρηγορίου, παρών πενήντα χρόνια: με ταινίες, με τηλεόραση, με θέατρο, με τη συμμετοχή του στη διαχείριση των κρατικών πόρων για την ενίσχυση του κινηματογράφου μας, με τιμητικές και αφιερώματα. Πενήντα χρόνια παράγων. Παράγει έργο, δηλαδή. Πολιτιστικό έργο. Ο Γρηγορίου είναι κωδικό κεφάλαιο στην Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου. Δεν είναι χαρισματικός, αφού δεν του χάρισε η φύση κανένα...

«Δράξασθε παιδείας», προέτρεπε στις αρχές του 19ου αιώνα μια πεφωτισμένη ομάδα ανθρώπων. Τα μέλη της, που πολιτισμικά διέφεραν κατά πολύ από τους ελληνορθόδοξους οθωμανούς υπηκόους και διαβιούσαν έξω από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, επεδίωξαν να διαποτίσουν τις παραδοσιακές κοινωνίες των «ομογενών» τους με το πνεύμα της δυτικής νεωτερικότητας. Οι λόγιοι, των οποίων τα κείμενα πληθαίνουν πενήντα...

Έχουν περάσει ήδη 50 χρόνια από την αποφράδα εκείνη ημέρα της 20ής Ιουλίου 1974 όταν οι δυνάμεις του Αττίλα έπληξαν την Κύπρο. Η επίθεση, για την οποία μέχρι σήμερα η τουρκική πλευρά υποστηρίζει διαπρυσίως ότι ήταν καθαρά αμυντική κίνηση, ήλθε μόλις πέντε ημέρες μετά το τραγελαφικό πραξικόπημα κατά του Προέδρου και Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και βρήκε την Κύπρο στρατιωτικώς απαράσκευη και την...

...

Μεγαλειώδες, ανυπέρβλητο, μοναδικό, είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που έχουν διατυπωθεί για το μνημειώδες βιβλίο της Έλλης Σκοπετέα, σταθερά βασικό βιβλίο αναφοράς εδώ και σαράντα χρόνια. Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη πηγή για τη μελέτη της ιδεολογικής αφετηρίας της Μεγάλης Ιδέας, και εργαλείο για να κατανοήσουμε την εκκίνηση του ελληνικού κράτους, αλλά και το παρόν της ελληνικής...

Από την εποχή της αλώσεως της Ανατολικής Αυτοκρατορίας «Όπως αναφέρει (ο Ι. Καποδίστριας) σε επιστολή του προς τον μητροπολίτη Ιγνάτιο (12/24 Απριλίου 1823): «Ήδη από του παρελθόντος έτους η ιδέα πονήματός τινος περί της ενεστώσης καταστάσεως της Ελλάδος είναι το αντικείμενον των τερπνοτέρων ασχολήσεών μου και των ευχών μου». Ως προς την «ιδέαν του πονήματος» διευκρινίζει ότι...

Συμβολή του Δήμου Αθηναίων στη διαμόρφωση της πόλης των Αθηνών. 1833-1912 ...

Το Πάρε τα χνάρια που άφησα είναι η πλήρης βιογραφία του λαϊκού συνθέτη Θόδωρου Δερβενιώτη, γραμμένη με μυθιστορηματικό τρόπο από τον γιο του, με όχημα τις αναμνήσεις, τα βιώματά του αλλά και ίχνη που άφησε ο πατέρας του στις προφορικές και γραπτές αφηγήσεις του. Η ζωή του Δερβενιώτη όρισε και ορίστηκε από το λαϊκό μεταπολεμικό τραγούδι, ενώ τη σημάδεψαν γεγονότα, τόποι, σταθμοί και...

Το πολεμικό γεγονός που αργότερα ονομάστηκε «Μάχη του Σαγγάριου» (από τον ποταμό που διασχίζει την Τουρκία) είναι κάτι μοναδικό στην ελληνική στρατιωτική ιστορία. Αυτή η τεράστια επιχείρηση, που οργάνωσε αποκλειστικά με δικά της μέσα η Ελλάδα τον Αύγουστο του 1921 στο πλαίσιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ήταν μια δοκιμασία που δύσκολα μπορεί να συγκριθεί με οποιαδήποτε άλλη. Πώς από τη...

Μέσα από την ιστοριογραφία και τις εκθέσεις των άγγλων αξιωματούχων Μύλλερ, Κιτ-Κατ, ΜακΕλρόι και Κάμπελ Ποιος ήταν ο καπετάν Μάρκος ή Μερκούριος Γεκτίδης ή Γιακτίδης, ο πατέρας μου, για τον οποίο τα μέλη της ευρείας οικογένειας Γεκτίδη μετέφεραν ότι ήταν ένας γενναίος καπετάνιος της Εθνικής Αντίστασης που είχε το λημέρι του στη Χαϊντού και, κυρίως, ένας καλός άνθρωπος; Ένας...

Το διάστημα μεταξύ του 1856 και του 1919 είναι ίσως η πιο πολυκύμαντη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της μακεδονικής πρωτεύουσας. Στην πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανική κυβέρνηση ως λύσεις διεξόδου από την...

Μια συγκομιδή από «δοκιμές» δημοσιευμένες στο ηλεκτρονικό Περιοδικό Λόγου και Τέχνης Χάρτης, αποτελούμενη από δύο μέρη-αφιερώματα, στα οποία σκιαγραφείται η εικόνα των πρωταγωνιστών της εποχής, καθένας από το μετερίζι του – πώς ζούσαν, πώς επικοινωνούσαν, τι γλώσσα μιλούσαν· καταγράφονται οι ιδεολογικές ζυμώσεις και το πάθος για την ελευθερία, αλλά, κυρίως, το πώς αφουγκραζόμαστε εμείς, 200...

Σε αυτή τη μελέτη εξετάζεται, μέσα στο πλαίσιο των εκστρατειών των Οθωμανών Τούρκων για την επέκταση της εξουσίας τους στα Βαλκάνια, η κατάκτηση της Πελοποννήσου και η δημογραφική εικόνα της μετά την κατάκτησή της. Πιο συγκεκριμένα, στο πρώτο μέρος εξετάζονται με βάση τις οθωμανικές και τις ελληνικές πηγές οι αλλεπάλληλες εκστρατείες που επιχείρησαν τα σουλτανικά στρατεύματα για την κατάκτησή...

Το βιβλίο αυτό εξετάζει την κατάσταση της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία υπό το πρίσμα του εξευρωπαϊσμού. Προσπαθεί να εντάξει μια διαφορετική επιστημονική προσέγγιση στη βιβλιογραφία, καθώς και στην ανανέωση των στοιχείων, δεδομένου ότι η τελευταία σοβαρή έρευνα για την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία δημοσιεύτηκε πριν χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, ενδέχεται να καινοτομεί σε σχέση με τα...

Η ίδρυση και η δράση του ΕΦΣΚ αποτελεί την πιο σημαντική οργάνωση της ορθόδοξης κοινότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία απέσπασε τον δίκαιο έπαινο όχι μόνο της ελληνικής κοινωνίας αλλά και των ξένων και Τούρκων διανοητών της εποχής. Η ιδιωτική αυτή πρωτοβουλία, με στόχο την ενίσχυση και διάδοση της ελληνικής παιδείας σε όλες τις ορθόδοξες κοινότητες, ως τα πιο απομακρυσμένα χωριά της...

Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται κυρίως μια ανάγνωση της ιστορίας του ελληνικού κράτους η οποία να εντάσσεται σε ένα γενικότερο διεθνές παράδειγμα ιστορίας των κρατών. Όσο κι αν κάτι τέτοιο ίσως φαίνεται παράδοξο, η ελληνική ιστοριογραφία για το κράτος μπορεί να είναι ποσοτικά πλούσια, αλλά είτε χαρακτηρίζεται από θεωρητικά υποδείγματα που είναι εντελώς ξεπερασμένα στη διεθνή...

...

Το βιβλίο αυτό ιχνηλατεί τη διαδρομή της μεγαλώνυμου ελληνικής ορθόδοξης κοινότητας Σιαυροδρομίου, γνωστής επίσης ως κοινότητας του Πέρα (στα τουρκικά Μπέπογλου), στην καρδιά της Πόλης. Στηρίζεται κυρίως στα ενοριακά αρχεία και καλύπτει την περίοδο από το 1804 μέχρι το 1923. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, η διοικητική οργάνωση, το προφίλ των ελίτ, τα φιλανθρωπικά δρώμενα (εκπαίδευση,...

Όποτε διαβάζω ένα ιστορικό γεγονός, το μυαλό μου το φαντάζεται ζωγραφισμένο σε πολλές εικόνες. Αν υπάρχει καταχωρημένο στην ψυχολογία το σύνδρομο του ζωγράφου, τότε σίγουρα το έχω. Έτσι, διαβάζοντας για το Δραγατσάνι και τον Ιερό Λόχο, οι εικόνες απέκτησαν τόση δύναμη για ζωή, που ήμουν πλέον αναγκασμένος να πάρω μολύβια, πένες και χαρτί. Ας παρακολουθήσουμε λοιπόν, τα γεγονότα στη...

«Εγώ δε γράφω Ιστορία, ούτε κάνω έρευνα. Καταγράφω απλά τις δικές μου εμπειρίες, τη δική μου ζωή, μια και είχα την τύχη να βρεθώ μετά από την Αντίσταση στη δημιουργία και στη δράση του ΔΣΕ, αυτήν τη φορά στον Πάρνωνα. Ήταν για μένα μεγάλη εμπειρία και σταθμός στη ζωή μου, που, παρά τα χρόνια που πέρασαν, παραμένει φωτεινός φάρος στη μνήμη και στην ψυχή μου. Έπρεπε να ζήσει...

Επίμετρο από το 1821 ως το 1922 The Greek Revolution of 1821 and its global significance Αποκαλείται «η εποχή των επαναστάσεων» και η κορύφωσή της ήρθε στις δεκαετίες πριν και μετά το 1800. Όμως διήρκεσε έναν ολόκληρο αιώνα: από την Αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776 ως τις μεγάλες εθνικές «ενοποιήσεις» της Γερμανίας και της Ιταλίας τη δεκαετία του 1860. Η Ελληνική...

Συγγραφείς: Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κ.κ. Παντελεήμων (Καλπακίδης), Στάθης Πελαγίδης, Πέτρος Μεχτίδης, Ευδοξία Καλπατσινίδου, Μυροφόρα Ευσταθιάδου, Γεώργιος Τανιμανίδης, Tessa Hofmann, Sait Cetinoglu, Αρχόντισσα Κωνσταντινίδου, Αναστασία Μαχαιρίδου, Βασίλειος Ασβεστάς, Δήμητρα Γιάγκογλου Αγορίτσα Τζήμα, Λένα Καλπίδου, Μαρία Προκοπίδου, Παύλος Ι. Τσακαλίδης,...

Για όσους δεν είχαν την ευκαιρία, για οποιουσδήποτε λόγους, να συνειδητοποιήσουν τι σημαίνει ακριβώς να είναι κανείς Έλληνας, το βιβλίο αυτό τους προσφέρει τη δυνατότητα να γνωρίσουν με σύντομο και εύπεπτο τρόπο θεμελιώδη θέματα όπως: Ποιοι κατοίκησαν πρώτοι την ευλογημένη αυτή γωνιά της γης που για σχεδόν τρεις χιλιετίες λέγεται Ελλάδα. Πώς διαμορφώθηκε ο πληθυσμός των ανθρώπων που...