Έργο ενός από τα πιο οξυδερκή πνεύματα του εικοστού αιώνα, «Το Όπιο των Διανοουμένων» διατηρεί πάντα την επικαιρότητά του. Απόσταγμά του οι δυο τελευταίες φράσεις: «Αν η ανοχή γεννιέται από την αμφιβολία, ας διδάξουμε την αμφιβολία απέναντι σε πρότυπα και ουτοπίες, ας αμφισβητήσουμε τους προφήτες της σωτηρίας, όσους εξαγγέλλουν καταστροφές. Ας ευχηθούμε την έλευση των σκεπτικιστών, αν αυτοί...

Όταν ξανάπιασα στα χέρια μου την «Κυρία Μποβαρύ» είναι αδύνατον να μην είχα πια αποκτήσει δύο βεβαιότητες: η μία ότι ήξερα πια τι είδους συγγραφέας επιθυμούσα να γίνω κάποτε και η άλλη πως, από την στιγμή εκείνη και εφ’ όρου ζωής, θα παρέμενα ερωτευμένος με την Έμμα Μποβαρύ. Εφεξής, εκείνη θα ήταν για μένα «η ερωτευμένη όλων των μυθιστορημάτων, η ηρωίδα όλων των δραμάτων, το ασαφές “εκείνη”...

...